Haber Twitter: Türkiye ve dünyada internetin kısa tarihi

12 Nisan 1993 Türkiye’nin ilk yurtdışı internet bağlantısının yapıldığı tarih olarak biliniyor. Bu vesileyle her yıl Nisan ayında Türkiye’de Internet Haftası düzenlenmekte. Türkiye’de internetin 20. yılına girdiğimiz bu günlerde ben de bazı istatistikleri meraklıları için bir araya getirmek istedim. Bakalım dünyada ve Türkiye’de internet kısaca nereden nereye gelmiş… (Yararlandığım kaynakların linklerini yazının sonunda bulabilirsiniz)

DÜNYADA INTERNET’IN KISA TARİHİ

1969 – Bugün bildiğimiz anlamdaki internet ağlarının babası sayılan ARPANet kuruldu. Bu ağ üzerinde ilk olarak 4 ayrı üniversitedeki ana bilgisayarlarla bağlantı halindeydi. Bu üniversiteler: University of California at Los Angeles (UCLA), University of Utah, Stanford Research Institute (SRI) ve University of California at Santa Barbara (UCSB)

Birkaç yıl içinde çok sayıda kurum (çok sayıda araştırma enstitüsü ve üniversite) aşamalı olarak ARPA’ya bağlandı.

1972 – İlk e-mail Ray Tomlinson tarafından alındı.

1981 – IBM ilk kişisel bilgisayarı tanıttı

1983 – Günümüzdeki internet ağının ana halkası TCP/IP (transmission Control Protocol/Internet Protocol) protokolu, ARPANet üzerinde kullanılmaya başlandı.

1983 – Domain Name System (DNS) kullanılmaya başlandı. .edu, .gov, .com, .mil, .org, .net, ve .int gibi internet alan adları oluşturuldu.

1984 – symbolic.com tescil ettirilen ilk alan adı oldu

1986 – İlk Internet Omurga Ağı NSFNet (National Science Foundation – Ulusal Bilim Vakfı) oluşturuldu.

1989 – Halka açık ticari ağlar kurulmaya başladı

1990 - ArpaNET’in sonu ve World Wide Web‘in başlangıcı. İlk web sitesi Tim Berners Lee tarafından kuruldu. Sayfada internetin ne olduğu ve nasıl kullanılacağı anlatılıyordu.

1993 – Web tarayıcısı Mosaic geliştirildi

1994 – Web tarayıcısı Netscape geliştirildi. Jeff Bezos alışveriş sitesi Amazon.com‘u kurdu

1995 – Dünya üzerinde internet kullanıcılarının sayısı 16 milyon. Jerry Yang ve David Filo Yahoo’yu kurdu.

1998 – Larry Page ve Sergey Brin Google’ı kurdu

1999 – Internet dosya paylaşımı imkanı veren Napster programı geliştirildi.

2000 – Dünya üzerinde internet kullanıcılarının sayısı 360 milyon. Tescil ettirilen alan adı sayısı 10 milyon. Aynı yıl Dot-com balonu olarak adlandırılan finansal kriz patlak verdi.

2004 – Sosyal medyanın temelini oluşturan Web 2.0 uygulamaları başladı. marck Zuckerberg Facebook’u kurdu. Fotoğraf paylaşım sitesi Flickr kuruldu

2005 - Eski PayPal çalışanı Steve Chen, Chad Hurley ve Jawed Karim YouTube‘u kurdu. YouTube’a yüklenen ilk video 18 saniye uzunluğunda, San Diego hayvanat bahçesinde çekilmiş bir görüntüydü. (YouTube’a yüklenen ilk video için tıklayınız)

2006 – Web sitelerinin sayısı 100 milyonu geçti. Twitter kuruldu. Google, kurulduktan bir yıl sonra YouTube’u 1,65 milyar dolara satın aldı.

2010 - Ücretsiz fotoğraf paylaşım platformu Instagram kuruldu, ilk yılın sonunda 20 milyon kullanıcıya ulaştı.

2012 – Dünya üzerinde internet kullanıcılarının sayısı 2 milyar 267 milyona ulaştı. Dakikada gönderilen e-mail sayısı 204 milyon, atılan tweet sayısı ise 100 bin (Internette bir dakika içinde ne oluyor?) Facebook Instagram’ı 1 milyar dolar nakit para karşılığında satın aldı, bu rakam bir mobil uygulama için verilen en yüksek miktar olma özelliğinde

TÜRKİYE’DE INTERNET’IN KISA TARİHİ

1986 - EARN (European Academic and Research Network)/BITNET (Because It’s Time Network) bağlantılı TÜVEKA (Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı) adlı geniş alan ağları üniversiteler ve akademik kuruluşlar arasında tesis edildi.

1991 – ODTÜ ve TÜBİTAK, Internet teknolojilerini kullanan yeni bir ağ oluşturmak için bir proje başlattı.

1992 – Proje kapsamında ilk deneysel bağlantı Ekim ayında Hoollanda’ya yapıldı.

1993 – 12 Nisan tarihinde PTT’den sağlanan kiralık hat ile, ODTÜ Bilgi İşlem Daire Başkanlığı sistem salonundaki yönlendiriciler kullanılarak, ABD’de NSFNet (National Science Foundation Network)’e ilk Internet bağlantısının gerçekleşmesi. Bu ilk bağlantının hızı: 64 Kbps (KiloByte per second)

1994 – Ege Üniversitesi internet ağına bağlandı

1995 – Internet bağlantı hızı iki katına çıkarılarak 128 Kbps’ye yükseldi. Bilkent ve Boğaziçi Üniversiteleri internet ağına bağlandı.

1996 – Internet bağlantı hızı son bir yıl içerisinde ulaştığı seviyenin 4 katına yani 512 Kbps’a çıktı. İstanbul Teknik Üniversitesi internet ağına bağlandı.

1996 – TÜBİTAK, Askeri Okullar, Harp Akademileri, Polis Akademileri, Türk Tarih Kurumu, Milli Kütüphane, YÖK, ÖSYM, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Ar-Ge birimlerinden oluşan toplam 176 birime hizmet veren Ulusal Akademik Ağ (ULAKNET) kuruldu.

1996 – Türk Telekom’un ticari kuruluşların ve internet servis sağlayıcılarının internetten yararlanmasını sağlayan TURNET projesi hayata geçirildi. İkisi İstanbul (2 Mbps – 512 Kbps) biri Ankara (2 Mbps) olmak üzere üç ticari hat üzerinden internet servis sağlayıcılarına erişim sunulmaya başlandı.

1997 – Internet servis sağlayıcılarının sayısı 80′i geçti. Internet servisi alan ve internet erişimi olan ticari şirket sayısı 10.000′e, internete bağlı bilgisayar sayısı 30.000′e, internet kullanan kişi sayısı ise yaklaşık 250.000′e ulaştı.

2003 – Genişbant internet bağlantısına sahip abone sayısı 18 bin

2008 – Türkiye’deki internet yasaklarının en popüleri olan YouTube erişim yasağı başladı ve 2,5 yıl sürdü. Erişim yasağının nedeni Atatürk’e hakaret içeren bazı videoların yayınlanmış olmasıydı. (Medya Derneği’nin konu ile ilgili raporu)

2012 – Internet kullanıcılarının sayısı 35 milyona ulaştı. Genişbant internet bağlantısına sahip abone sayısı 14 milyon. Facebook kullanıcılarının sayısı 31 milyon. Twitter kullanıcılarının sayısı ise 7 milyon.